niedziela, 22 września 2013


O Modzie Polskiej

Nie pisałam już miesiąc ale mój brak aktywności spowodowany był smutnymi osobistymi przeżyciami osobistymi. Ale dziś mogę wreszcie zacząć nowy post, który będzie dotyczył przedstawienia najbardziej znanej polskiej powojennej firmy związanej z modą, czyli Mody Polskiej.

 
Salon Mody Polskiej we Wrocławiu
 

Pierwszą dyrektorką Mody Polskiej do spraw mody była Jadwiga Grabowska (1898-1988), przed wojną i w pierwszych latach (1945-47) po wojnie, właścicielka salonu Feniks  na ul. Marszałkowskiej w Warszawie, do którego przychodziły dawne arystokratki i żony partyjnych dygnitarzy m.in. pani Bierutowa. Jadwiga Grabowska razem z Marią Borowską jeździły na targi do Lipska w NRD i tak         w roku 1958 powstało Biuro Mody do Współpracy z Targami Lipskimi, przemianowane następnie w placówkę handlowo-wzorniczą Moda Polska. Grabowska, która została dyrektorem artystycznym MP, narzuciła firmie przedwojenny styl i paryski szyk. Nawiązała kontakty z najlepszymi domami mody w Paryżu, jeździła na pokazy i przywoziła najświeższe paryskie wzory, żurnale, próbki tkanin. Dwa razy do roku razem z zespołem przygotowywała kolekcje wiodące MP, które były pojedynczymi modelami  stanowiącymi wskazówkę dla państwowego przemysłu. Pierwszy salon MP powstał  na ul. Ordynackiej w Warszawie, sprzedawano tam krótkie serie ubrań.   
 
Jadwiga Grabowska z modelkami MP
 

Pod  opieką Grabowskiej powstała jedyna w tym czasie szkoła modelek. Wykształciły się u niej m.in. Małgorzata Blikle, Bożena Toeplitz, Lucyna Witkowska, Teresa Tuszyńska, Sylwia Deresz, Ewa Wende, Ewa Burchardt. W 1967 roku Jadwiga Grabowska odeszła na emeryturę.                                                                         

Zastąpiła ją Hanna Kłobukowska, ale pałeczkę projektancką przejęli uczniowie Grabowskiej Magdalena Ignar, Irena Biegańska, Karina Parol, Krystyna Dziak, Małgorzata Zembrzuska i Jerzy Antkowiak ( jej asystent od 1961). W 1968 roku zaprezentowano kolekcję młodzieżową z okazji otwarcia warszawskiego Domu Towarowego Junior, ale nie dopuszczono do sprzedaży mini spódniczek, trenczy oraz sukienek  z haftem angielskim, gdyż władze zarzuciły kolekcji inspirację „stylem młodzieży bananowej”.

 
Magda Ignar, Irena Biegańska, Kalina Paroll, na dole Jerzy Antkowiak

Młody zespół projektantów Mody Polskiej szokował nowymi pomysłami, a na pokazach wykorzystywał elementy tańca i teatru. W czasach największej świetności przedsiębiorstwo prowadziło 60 salonów MP i zatrudniało ok. 2000 osób. Każdy sekretarz partii chciał , aby w jego mieście była reprezentowana placówka wystawienniczo-handlowa  przed siedzibą komitetu.  Projektantami MP byli też Krystyna Wasylkowska, Katarzyna Raszyńska. A modelkami miedzy innymi Grażyna Hase, Małgorzata Niemen, Lidia Popiel, Ilona Felicjańska, Agnieszka Martyna.           W salonach MP w latach 70tych szyto ubrania dla pani Jaroszewiczowej, Ochabowej, Gierkowej, Ireny Dziedzic, Violetta Villas oraz Joanny Rawik.

Kolekcje wiodące i produkcyjne przygotowywano dwa razy do roku, robiono też 10 do 15 sztuk tego samego wzoru w różnych rozmiarach oraz przeceniano dla żon ministrów i dla pracowników Telewizji, którą zaopatrywała Xymena Zaniewska. MP zatrudniała ok. 300 chałupników, aby zapewnić sprzedaż  w salonach.  Przedsiębiorstwo MP było członkiem Chambre Syndicale de la Haute Couture   i  zapraszano jego przedstawicieli na pokazy mody w Paryżu podczas, których oraz otrzymywali oni  wykroje krawieckie przydatne do odtworzenia sylwetek modeli.  



 
Jadwiga Grabowska i Jerzy Antkowiak
 

Czołowym projektantem MP od 1968 roku był Jerzy Antkowiak, w latach 1979-85 dyrektor do spraw wzornictwa, a potem dyrektor artystyczny od 1985 do 1998. Na przełomie lat 1970/1980 MP przeżyła załamanie w produkcji i sprzedaży, ponieważ brakowało materiałów. Sprzedawano wtedy w salonach MP nawet pomadki Diora i tusze Yves Saint Laurenta. W czasie stanu wojennego brakowało wszystkiego, w tym również materiałów dla przemysłu odzieżowego. Wtedy powstała kolekcja z drelichu namiotowego. Pod koniec lat 80-tych część salonów MP zamieniono w tzw. Modę Klub. W 1992 roku ogłoszono upadłość MP. A w 1998 sprzedano, a znak towarowy MP kupił „podobno” Próchnik.

W czasie gdy MP była dominująca w polskiej branży mody, w Warszawie znajdowały się liczne salony które pamiętam do dziś; na ul. Ordynackiej, na Marszałkowskiej, na ul. Chmielnej, ( kiedyś nazywała się Rutkowskiego ) i na ul. Jana Pawła II.

A gdzie były salony Mody Polskiej w innych miastach?

W kilku książkach są opisane dzieje MP i osób związanych z tą firmą. Między innymi w publikacji Anny Pelki, Teksas – land. Moda młodzieżowa w PRL, czy we wspomnieniach Jerzego Antkowiaka, Sekrety modnych pań.

A może ktoś pamięta stroje z MP, które nosiły jego babcie, mamy, ciocie, a nawet wujkowie                i chciałby podzielić się wspomnieniami, zdjęciami?.

Moja mama miała cudowny kostium w latach 60tych, z wełnianego materiału, który długo nosiła.   Był to typowy zestaw klasycznego krótkiego żakietu w stylu wczesnych lat 60-tych, czyli wąskie klapy  i ramiona, oraz forma prosta, „pudełkowata” oraz ołówkowej spódnicy, za kolano. Kostium prezentował się zawsze elegancko, ponieważ wykonano go z bardzo dobrej jakości cienkiej wełny w delikatną pepitkę o beżowym odcieniu. Niestety nie zachował się. A szkoda.

Jako mała dziewczynka byłam na dwóch pokazach MP, Które prowadził Jerzy Antkowiak. Miałam tę możliwość, ponieważ moja mama pracowała w Laboratorium Odzieżowym, które podjęło współpracę  z MP. Wspominam tamte wydarzenia jako niesamowite przeżycia.

W kolejnych postach zamieszczę inne informacje o polskiej modzie i osobach ważnych w tej dziedzinie po drugiej wojnie oraz dodam trochę osobistych wspomnień.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz